Iwona Koszewska: O depresji w ciąży i po porodzie; Wydawnictwo Lekarskie PZWL; Warszawa 2010
Temat problemów nastroju w okresie ciąży, porodu i połogu jest w piśmiennictwie polskim wciąż niedostatecznie głęboko opisany, postanowiłem więc nadmieniać publikacje także o charakterze poradnikowym. Do takich należy książka Iwony Koszewskiej, kompleksowo poruszająca przyczyny, przebieg i zapobieganie depresji w ciąży i po porodzie. To przystępne opracowanie posłuży przede wszystkim kobietom i ich bliskim zmagającymi się z problemami lęku i przygnębienia w okresie okołoporodowym. Przyda się także w biblioteczkach szkół rodzenia i praktykach położnych.
Podstawową zaletą książki jest dosyć dobrze rozwinięty motyw związku zaburzeń nastroju związanych z ciąża i narodzinami dziecka w powiązaniu z wyzwaniami współczesnej cywilizacji i kultury. Koszewska wiąże dużą część problemów młodych matek z zespołem różnych nakładających się na siebie czynników sytuacyjnych, rozróżniając niejako depresję od „baby blues”, charakterystycznego dla przyczyn biologicznych a spowodowanego przede wszystkim spadkiem poziomu adrenaliny w trzeciej dobie po porodzie.
Ogólnie: książka napisana w sposób przystępny i przyjazny matkom. Dobrze by było, gdyby stanowiła lekturę oczekujących dziecka rodziców, bowiem przygotowanie na ogromne zmiany spowodowane pojawieniem się nowego członka rodziny to nie tylko kompletowanie wyprawki czy kurs szkoły rodzenia. Uniesione falą czułości ciężarne matki często zderzają się z rzeczywistością odmienną od wyidealizowanego, medialnego klimatu macierzyństwa. Ojcowie staja bezradni wobec depresyjno-lękowego nastroju żony, nie wiedzą też jakiego wsparcia im udzielić. A problem depresji poporodowej spotyka aż do 20% młodych mam. Dużo, prawda? Niestety przez brak procedur oraz systemu wczesnego wspomagania kobiet zagrożonych epizodami depresyjnymi lub znajdującymi się w grupie ryzyka pierwsze miesiące macierzyństwa często muszą zostać poświęcone na walkę z trudnościami emocjonalnymi.
wtorek, 24 stycznia 2012
sobota, 14 stycznia 2012
Wywiad motywujący. Jak przygotowac ludzi do zmiany
William R. Miller, Stephen Rollnick: Wywiad motywujący. Jak przygotować ludzi do zmiany; tł. Agnieszka Pokojska; Wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego; Kraków 2010
Genialna intuicja psychologiczna doprowadziła Williama Millera do opracowania i opisania techniki terapeutycznej pomagającej opanować ambiwalencję i doprowadzić do zmiany. W trakcie wieloletniej pracy klinicznej z osobami nadużywającymi od alkoholu autor wypracował metodę pomocy i motywacji, będącej świetnym narzędziem pracy nie tylko psychologów czy terapeutów, ale także lekarzy, pielęgniarek czy streetworkerów, wzmacniając ich w umiejętnościach motywowania klientów do zmiany postaw w kierunku uzyskania efektów prozdrowotnych.
Na początku należy wspomnieć, iż wywiad motywujący nie może być traktowany jako uniwersalna metoda terapeutyczna. Sami autorzy stwierdzają, iż najskuteczniej działa w przypadkach konieczności zbudowania wewnętrznej motywacji do podjęcia działań w kierunku wprowadzenia zmian. Opracowana przez nich zwięzła definicja mówi, iż wywiad motywujący jest „skoncentrowaną na kliencie, dyrektywną metodą zwiększania wewnętrznej motywacji do zmiany przez analizę i rozwiązywanie ambiwalencji” (ibidem, s. 31). Podstawowym narzędziem tej metody jest wydobycie wewnętrznej motywacji klienta do zgłębienia i rozwiązania ambiwalencji, bowiem właśnie jednoczesne występowanie zarówno pozytywnego, jak i negatywnego nastawienia do ewentualnej zmiany postawy jest wg autorów najczęstszą przyczyną niepodejmowania trudu pracy nad wdrożeniem założonych celów. Faza ambiwalencji, jako naturalny etap procesu zmiany, jest jedną z głównych przyczyn zaniechania pracy nad wprowadzaniem zmian. Doświadczenie dylematu „i chcę, i nie chcę” może budzić zniechęcenie i dezorientację pacjenta, osłabiając jego motywację do pracy nad zmianą.
Podstawowym założeniem wywiadu motywującego jest jego niekonfrontacyjna rola. Dyrektywność zastępujemy komunikacją, wskazywanie niebezpieczeństw wynikających z zachowań ryzykownych, rezygnujemy z pouczania i oceniania na rzecz życzliwych afirmacji.
Na uwagę, zwłaszcza zaczynających praktykę doradczą czy terapeutyczną, zasługują liczne przykłady skryptów motywujących wraz z komentarzami do poszczególnych wypowiedzi, stwierdzeń czy etapów rozmowy. Do wykorzystania mamy także przykłady arkuszy ważenia decyzji, niewątpliwie pomocne będą także szczegółowe omówienia przeszkód na drodze ułatwiania zmiany, tkwiących w samych terapeutach (jak np. zbyt silny odruch naprawy).
Moim zdaniem: pozycja obowiązkowa w zasobie metod pracy profesjonalistów zajmujących się niesieniem pomocy i w swojej codziennej praktyce zawodowej stykających się z rzecznictwem zdrowych nawyków i zachowań prozdrowotnych a także profilaktyką uzależnień.
Genialna intuicja psychologiczna doprowadziła Williama Millera do opracowania i opisania techniki terapeutycznej pomagającej opanować ambiwalencję i doprowadzić do zmiany. W trakcie wieloletniej pracy klinicznej z osobami nadużywającymi od alkoholu autor wypracował metodę pomocy i motywacji, będącej świetnym narzędziem pracy nie tylko psychologów czy terapeutów, ale także lekarzy, pielęgniarek czy streetworkerów, wzmacniając ich w umiejętnościach motywowania klientów do zmiany postaw w kierunku uzyskania efektów prozdrowotnych.
Na początku należy wspomnieć, iż wywiad motywujący nie może być traktowany jako uniwersalna metoda terapeutyczna. Sami autorzy stwierdzają, iż najskuteczniej działa w przypadkach konieczności zbudowania wewnętrznej motywacji do podjęcia działań w kierunku wprowadzenia zmian. Opracowana przez nich zwięzła definicja mówi, iż wywiad motywujący jest „skoncentrowaną na kliencie, dyrektywną metodą zwiększania wewnętrznej motywacji do zmiany przez analizę i rozwiązywanie ambiwalencji” (ibidem, s. 31). Podstawowym narzędziem tej metody jest wydobycie wewnętrznej motywacji klienta do zgłębienia i rozwiązania ambiwalencji, bowiem właśnie jednoczesne występowanie zarówno pozytywnego, jak i negatywnego nastawienia do ewentualnej zmiany postawy jest wg autorów najczęstszą przyczyną niepodejmowania trudu pracy nad wdrożeniem założonych celów. Faza ambiwalencji, jako naturalny etap procesu zmiany, jest jedną z głównych przyczyn zaniechania pracy nad wprowadzaniem zmian. Doświadczenie dylematu „i chcę, i nie chcę” może budzić zniechęcenie i dezorientację pacjenta, osłabiając jego motywację do pracy nad zmianą.
Podstawowym założeniem wywiadu motywującego jest jego niekonfrontacyjna rola. Dyrektywność zastępujemy komunikacją, wskazywanie niebezpieczeństw wynikających z zachowań ryzykownych, rezygnujemy z pouczania i oceniania na rzecz życzliwych afirmacji.
Na uwagę, zwłaszcza zaczynających praktykę doradczą czy terapeutyczną, zasługują liczne przykłady skryptów motywujących wraz z komentarzami do poszczególnych wypowiedzi, stwierdzeń czy etapów rozmowy. Do wykorzystania mamy także przykłady arkuszy ważenia decyzji, niewątpliwie pomocne będą także szczegółowe omówienia przeszkód na drodze ułatwiania zmiany, tkwiących w samych terapeutach (jak np. zbyt silny odruch naprawy).
Moim zdaniem: pozycja obowiązkowa w zasobie metod pracy profesjonalistów zajmujących się niesieniem pomocy i w swojej codziennej praktyce zawodowej stykających się z rzecznictwem zdrowych nawyków i zachowań prozdrowotnych a także profilaktyką uzależnień.
Subskrybuj:
Posty (Atom)