William R. Miller, Stephen Rollnick: Wywiad motywujący. Jak przygotować ludzi do zmiany; tł. Agnieszka Pokojska; Wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego; Kraków 2010
Genialna intuicja psychologiczna doprowadziła Williama Millera do opracowania i opisania techniki terapeutycznej pomagającej opanować ambiwalencję i doprowadzić do zmiany. W trakcie wieloletniej pracy klinicznej z osobami nadużywającymi od alkoholu autor wypracował metodę pomocy i motywacji, będącej świetnym narzędziem pracy nie tylko psychologów czy terapeutów, ale także lekarzy, pielęgniarek czy streetworkerów, wzmacniając ich w umiejętnościach motywowania klientów do zmiany postaw w kierunku uzyskania efektów prozdrowotnych.
Na początku należy wspomnieć, iż wywiad motywujący nie może być traktowany jako uniwersalna metoda terapeutyczna. Sami autorzy stwierdzają, iż najskuteczniej działa w przypadkach konieczności zbudowania wewnętrznej motywacji do podjęcia działań w kierunku wprowadzenia zmian. Opracowana przez nich zwięzła definicja mówi, iż wywiad motywujący jest „skoncentrowaną na kliencie, dyrektywną metodą zwiększania wewnętrznej motywacji do zmiany przez analizę i rozwiązywanie ambiwalencji” (ibidem, s. 31). Podstawowym narzędziem tej metody jest wydobycie wewnętrznej motywacji klienta do zgłębienia i rozwiązania ambiwalencji, bowiem właśnie jednoczesne występowanie zarówno pozytywnego, jak i negatywnego nastawienia do ewentualnej zmiany postawy jest wg autorów najczęstszą przyczyną niepodejmowania trudu pracy nad wdrożeniem założonych celów. Faza ambiwalencji, jako naturalny etap procesu zmiany, jest jedną z głównych przyczyn zaniechania pracy nad wprowadzaniem zmian. Doświadczenie dylematu „i chcę, i nie chcę” może budzić zniechęcenie i dezorientację pacjenta, osłabiając jego motywację do pracy nad zmianą.
Podstawowym założeniem wywiadu motywującego jest jego niekonfrontacyjna rola. Dyrektywność zastępujemy komunikacją, wskazywanie niebezpieczeństw wynikających z zachowań ryzykownych, rezygnujemy z pouczania i oceniania na rzecz życzliwych afirmacji.
Na uwagę, zwłaszcza zaczynających praktykę doradczą czy terapeutyczną, zasługują liczne przykłady skryptów motywujących wraz z komentarzami do poszczególnych wypowiedzi, stwierdzeń czy etapów rozmowy. Do wykorzystania mamy także przykłady arkuszy ważenia decyzji, niewątpliwie pomocne będą także szczegółowe omówienia przeszkód na drodze ułatwiania zmiany, tkwiących w samych terapeutach (jak np. zbyt silny odruch naprawy).
Moim zdaniem: pozycja obowiązkowa w zasobie metod pracy profesjonalistów zajmujących się niesieniem pomocy i w swojej codziennej praktyce zawodowej stykających się z rzecznictwem zdrowych nawyków i zachowań prozdrowotnych a także profilaktyką uzależnień.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz